YAŞAR KEMAL’İN GERÇEK HAYATTA YAŞADIĞI TRAVMALARIN “YILANI ÖLDÜRSELER” ADLI ROMANINA YANSIYAN İZLERİ


Özet Görüntüleme: 76 / PDF İndirme: 52

Yazarlar

  • İbret Dal Erciyes Üniversitesi
  • Neslihan ÖZKALE

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.12532583

Anahtar Kelimeler:

Yaşar Kemal, Yılanı Öldürseler, Travma

Özet

Gerçeklilikten yana bir sanat anlayışına sahip olan Yaşar Kemal, büyük sanata giden yolun da yine gerçeklerden geçtiği düşüncesindedir. Bu bağlamda o, eserin sanatçının yaşamından beslenmesi gerektiği görüşündedir. Bu projede, Yaşar Kemal’in gerçek hayatta yaşadığı travmaların “Yılanı Öldürseler” adlı romanına nasıl yansıdığı araştırılmıştır.  Dolayısıyla çalışmanın başlıca amacı da yazarın hayatının çeşitli dönemlerinde yaşadığı travmaların söz konusu romana nasıl yansıdığını ortaya koymaktır. Bunun için öncelikle Yaşar Kemal hakkında yapılan çalışmalarla ilgili literatür taraması yapılmıştır. Yapılan araştırmada Yaşar Kemal ve eserlerini konu alan başta Türkçe olmak üzere farklı dillerde toplam 81 adet lisansüstü teze, birçok dergi, makale ve kitaba rastlanmıştır. Ancak bu araştırmada ele alınan “Yılanı Öldürseler” adlı romanında yaşadığı travmaların izlerini konu edinen bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bunun için onun çeşitli gazete, dergi ve kitaplara yansıyan hayat hikayesi ile “Yılanı Öldürseler” adlı romandaki karakterlerin rolleri karşılaştırılmıştır. 

 Romanına “Babası öldürüldüğünde Hasan ya altısında ya yedisindeydi” diye başlayan Yaşar Kemal, gerçek hayatta yaşadığı travmaları, yer yer “Hasan” karakteri üzerinden anlatmıştır. Babasının gözünün önünde bıçaklanarak öldürülmesi, annesi ile babası arasındaki yaş farkı, annesinin amcası ile evlenmesi, hapse düşmesi ve orada bir eşkıyanın saldırısına uğraması, yazarın gerçek hayatından romanına yansıyan başlıca travmaları olarak tespit edilmiştir.

Sonuç olarak bu çalışmada Yaşar Kemal’in çocukluk dönemi başta olmak üzere, hayatının çeşitli evrelerinde yaşadığı travmaların “Yılanı Öldürseler” adlı romanına yansıyan yönleri ele alınarak yorumlanıp analiz edilmiştir.  Yapılan araştırma göstermiştir ki Yaşar Kemal, gerçek hayatında yaşadığı travmalardan bir kısmını “Yılanı Öldürseler” adlı romanına “Hasan” karakteri üzerinden ustaca aktarmayı başarmıştır.

Referanslar

Andaç, F. (2015). Yaşar Kemal: sözün büyücüsü. İstanbul: İnkılap Yayınevi.

Arcagök, M, N. (2023). Yaşar Kemal’in Romanlarında Korku ve Kaygı. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Medeniyet Üniversitesi/Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.

Arseven, T. (2018). Yaşar Kemal’in ““Yılanı Öldürseler”” Adlı Romanı Üzerine Bir İnceleme An. Folklor/Edebiyat, 24(95), 57-65. Erişim Adresi: https://doi.org/10.22559/folklor.247 Erişim Tarihi: 09.12.2023.

Ayar E, Celbiş O. Savaş, terör, travma ve dissosiyasyon. Öztürk E, editör. Savaş Psikolojisi. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2023. p.104-12. Erişim Adresi: https://www.researchgate.net/profile/Emre-Ayar/publication/371134017_Savas_Teror_Travma_ve_Dissosiyasyon_War_Terror_Trauma_and_Dissociation/links/6474f985a25e543829dc1e15/Savas-Teroer-Travma-ve-Dissosiyasyon-War-Terror-Trauma-and-Dissociation.pdf Erişim Tarihi: 16.12.2023.

Aygan, T. (2023). Edward Bond’un Teatral Distopyaları: ’Sandalye Oyunları’. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 40(1), 216-229. Erişim Adresi: https://doi.org/10.32600/huefd.1112045 Erişim Tarihi: 29.11.2023.

Coşar, D. (2019). Yaşar Kemal’in Bir Ada Hikâyesi Dörtlemesinde Toplumsal ve Siyasal Dönüşüm. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Çiftlikçi, R. (2019). “Yaşar Kemal”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (TDVİA). Ankara: C. ek II. TDV Yayınları.

Demir, A. (2020). Yaşar Kemal’in Romanlarında Ağalık Kurumu. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi/Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.

Doğan, M. N. (2023). Post-Travmatik Şiirde Sözceleme ve İmgeleme. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD) (39), 115-144. Erişim Adresi: https://doi.org/10.20427/turkiyat.1314194 Erişim Tarihi: 12.12.2023.

Hürriyet, (2020). İkinci Evliliklerde Çocuk Psikolojisi, Erişim Adresi: https://www.hurriyet.com.tr/aile/ikinci-evliliklerde-cocuk-psikolojisi-401579. Erişim Tarihi: 16.12.2023.

Kemal, Y. (2022). “Yılanı Öldürseler”. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Keskiner, A. (2018). Yaşar Kemal’li anılar: binbir renk/binbir çiçek, İstanbul: Literatür Yayınları.

Milliyet, (25.5.2016). Yaşar Kemal Doğduğunda Annesi Kaç Yaşındaydı. Erişim adresi: https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/osmaniye/ozel-haber-yasar-kemal-dogdugunda-annesi-kac-yasindaydi-11390488 Erişim Tarihi: 11.12.2023

Onural, E. (2017). Yaşar Kemal'in Romanlarının Zihniyet, Yapı, Tema ve Anlatım Bakımlarından İncelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Örgün, M. H. (2019). Yaşar Kemal’in Ortadirek ile Fakir Baykurt’un Irazca’nın Dirliği Romanlarında Ana Kadın Karakterler ile Temaların Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.

Özbek, G. (2018). Yaşar Kemal’in Çakırcalı Efe Adlı Romanındaki Kelime Grupları, Yapıları ve İşlevleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağrı.

Özdemir, M. (2023). Çocukluk Çağı Travmaları ile Travma Sonrası Stres Bozukluğu ve Travma Sonrası Büyüme Arasındaki İlişkide İlişkisel Faktörlerin Aracı Rolü. (Yayımlanmamış doktora tezi). Trabzon Üniversitesi/Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon.

Sorkun, S. S. (2023). Yaşar Kemal’in Eserlerinin Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Amasya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Amasya.

TDK Sözlük, (2023). Travma, Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 11.10. 2023.

TDK Sözlük, (2023). Musallat olma, Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 21.10. 2023.

Türk edebiyatı Org. Erişim Adresi: https://www.turkedebiyati.org/yasar-kemal/Erişim Tarihi: 01.10. 2023.

Uğurluoğlu, D., & Erdem, R. (2019). Travma Geçiren Bireylerin Spiritüel İyi Oluşlarının Travma Sonrası Büyümeleri Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 833-858. Erişim Adresi: https://doi.org/10.16953/deusosbil.507731 Erişim Tarihi: 27.09.2023.

Ulutaş, N. (2023). Yaşar Kemal’in Dağın Öte Yüzü Roman Dizisinde Yaşama Tutunma Çabasının Marksist Eleştiri Kuramı Bağlamında Tahlili. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (26), 397-409. Erişim Adresi: https://doi.org/10.29029/busbed.1330143 Erişim Tarihi: 27.10.2023.

Uslu, B. (2021). Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tedavisinde Bütüncül Bir Yaklaşım: Sirkadiyen Ritimler, Uyku ve Yeme Bozuklukları. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 4(8), 1-13. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/bpd/issue/63116/958635#article_cite Erişim Tarihi: 12.12.2023.

Yiğit, U. (2020). Yaşar Kemal’in “Çakırcalı Efe” Romanındaki Söz Varlığı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.

Zamkı, S. (2022). Yaşar Kemal’in “Teneke” Adlı Romanında Niteleme Sıfatları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çankırı Karatekin Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çankırı.

İndir

Yayınlanmış

2024-06-20

Nasıl Atıf Yapılır

Dal, İbret, & ÖZKALE, N. (2024). YAŞAR KEMAL’İN GERÇEK HAYATTA YAŞADIĞI TRAVMALARIN “YILANI ÖLDÜRSELER” ADLI ROMANINA YANSIYAN İZLERİ. Ases Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 51–61. https://doi.org/10.5281/zenodo.12532583