Özel Yetenekli Öğrenciler İçin Sosyal Bilgiler Eğitiminde Farklılaştırmanın Gerekliliği
The Necessity of Differentiation in Social Studies Education for Students with Gifted
Özet Görüntüleme: 0
/ 
PDF İndirme: 0
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.18006704Anahtar Kelimeler:
Sosyal bilgiler eğitimi,, Farklılaştırılmış eğitim, Özel yetenekli öğrenciler için eğitim.Özet
Sosyal bilgiler dersi müfredatı ile yaratıcı ve eleştirel düşünme, problem çözme, karar verme, girişimcilik ve araştırma gibi genel becerilerin yanı sıra, zamanı ve kronolojiyi anlama, değişim ve sürekliliği anlama, kanıtları kullanma, mekânsal beceriler, coğrafi beceriler ve tarihsel beceriler gibi becerilerin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Öğretmenlerin öğrencilerdeki değişimleri ve kazanımları gözlemlemesi ayrıca öğrencilerin konulara karşı olan yaklaşımlarını dikkatlice değerlendirmeleri gerekli görülmektedir. Bu bağlamda oluşturulan programlarda eğitim alan öğrencilerin kronolojik yaşı ve o yaşın gerektirdiği bilişsel ve psikososyal gelişim dikkate alınmaktadır. Zira gelişimin kronolojik yaşa göre düzenli ve aşamalı olarak gerçekleştiği bilinmektedir. Özel yetenekli insanların gelişimlerinde ise, kronolojik yaş ile yetenekler arasında çelişkiler olduğu açıkça ortaya çıkmaktadır. Üstünlüğün gelişimi, özellikle çok yüksek seviyelerde (145 IQ ve üstü) düzensiz bir yol izleyebilir. Özel yetenekli bireylerin tanımlarına baktığımızda daha fazla farkındalık, duyarlılık, bilişsel ve duyuşsal deneyimleri daha iyi algılama becerisinden bahsedildiği görülmektedir. Bu bireyler aynı zamanda bilişsel yetenekleri nedeniyle duygusal olarak da gelişirler. Sonuç olarak akranlarından farklı düşünmeleri ve daha karmaşık bilişsel görevlerde daha başarılı olmaları muhakeme ve kavrama becerilerinin daha iyi olmasını sağlayabilmektedir. Bu nedenle özel yetenekli öğrencilerin yaşıtlarına göre farklılaştırılmış eğitim almaları gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada da özel yetenekli öğrencilerin almaları gereken farklılaştırılmış sosyal bilgiler eğitimi irdelenmeye ve bu eğitimin gerekliliği açıklanmaya çalışılmıştır.
Referanslar
Akçalı, A. A., & Uztemur, E. (2022). Sosyal Bilgiler Eğitimi Alanında Özel Gereksinimli Bireylerle İlgili Araştırmalar. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(2), 1244-1261.
Akpınar, M., & Kaymakçı, S. (2012). Ülkemizde Sosyal Bilgiler Öğretiminin Genel Amaçlarına Karşılaştırmalı Bir Bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 605-626.
Altay, N. (2020). Türkiye'de Sosyal Bilgiler Eğitimi Alanında Yazılan Makalelerin Değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 22-35.
Arslan, M., & Acar, H. (2022). Özel Yetenekli Ortaokul Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Kavramına İlişkin Bilişsel Yapılarının Kelime İlişkilendirme Testi Yoluyla İncelenmesi. Journal Of Innovative Research İn Social Studies, 5(2), 115-137.
Atalay, Z. (2015). Üstün Zekâlı Ve Yetenekli Bireyler İçin Farklılaştırılmış Sosyal Bilgiler Dersinde Uygulanabilecek Öğretim Stratejileri. Hayef Journal Of Education, 11(2), 339-358.
Atalay, Z. Ö. (2014). Farklılaştırılmış Sosyal Bilgiler Öğretiminin Üstün Zekâlı Öğrencilerin Akademik Başarı, Tutum, Eleştirel Düşünme Ve Yaratıcılıklarına Etkisi [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi].
Ateş, H. (2020). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Üstün Yetenekli Çocuklar İçin Zenginleştirilmiş Program Önerisi [Doktora Tezi].
Bedur, S., Bilgiç, N., & Taşlıdere, E. (2015). Özel (Üstün) Yetenekli Öğrencilere Sunulan Destek Eğitim Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Hayef Journal Of Education, 12(1), 159-175.
Bolat, H. (2020). Üstün Zekâlı Ve Yetenekli Öğrencilerin Bilim Ve Sanat Merkezindeki Ve Okuldaki Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Metaforik Algıları. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 1135-1144.
Çakmak, Z., & Taşkıran, C. (2020). Türkiye'de Sosyal Bilgiler Eğitimi Alanındaki Çalışmaların Analizi: Bir Meta Sentez Çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (Teke) Dergisi, 9(3), 1243-1261.
Çalışkan, K., & Baloğlu, M. (2023). Bilsem'e Öğrenci Aday Gösteren Ve Göstermeyen Öğretmenlerin Üstün Yetenekliler Eğitimine İlişkin Özyeterliliklerinin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (55), 210-230.
Çatak, M. (2015). Türkiye'de Sosyal Bilgiler Eğitim Programlarının İncelenmesi. Ekev Akademi Dergisi, (62), 69-94.
Çelik, M. (2022). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çoklu Zekâ Alanlarının Belirlenmesi Ve Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü].
Çınar, T. Ö., Yazıcı, H., & Kaya, M. T. (2023). Opinions Of Gifted Students On Augmented Reality Application İn Social Studies Course/Özel Yetenekli Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersinde Artırılmış Gerçeklik Uygulamasına Yönelik Görüşleri. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(2), 254-271.
Dağ, N. (2017). Gardner'ın Zihin Tasnifi Işığında Sınıf Öğretmenlerine İlişkin Bir Tahlil Denemesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 3(1), 51-60.
Doğrukök, B. (2022). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerine Uygulanan Farklılaştırma Eğitiminin Öğretmenlerin Ve Özel Yetenekli Öğrencilerin Becerileri Üzerine Etkilerinin İncelenmesi [Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi].
Doğrukök, B., & Kurnaz, A. (2023). Öğretmen Eğitiminde Bir Model: Sosyal Bilgiler Öğretmenlerine Uygulanan Mentör Destekli Farklılaştırma Öğretmen Eğitim Modelinin Özel Yetenekli Öğrencilerin Becerileri Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 52(1), 577-600.
Epçaçan, U., & Oral, B. (2019). Özel Yetenekli Öğrencilerin Bilsem'deki Öğretim Uygulamalarına İlişkin Görüşleri. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), 139-166.
Eşsizoğlu, G. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Proje Tabanlı Öğrenmenin Üstün Zihin Düzeyindeki Öğrencilerin Erişilerine, Yaratıcı Ve Eleştirel Düşünme Düzeylerine Etkisi [Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
Gökçe, N., & Tosun, A. (2022). Özel Yetenekli Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersinde Mekânsal Düşünme Becerilerinin Geliştirilmesi: Eğitim Modülü.
Kalaycı, N., & Baysal, S. B. (2020). Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Karşılaştırmalı Analizi (2005-2017-2018). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 106-129.
Kaya, N. G., Mertol, H., Turhan, G., Araz, D., & Uçar, H. (2022). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Eğitiminde Farklılaştırma Ve Zenginleştirme Uygulamalarına İlişkin Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. Dicle University Journal Of Ziya Gökalp Education Faculty, (41).
Korkut, Ş. (2017). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Eğitiminde Bütünleştirilmiş Müfredat Modeline Göre Farklılaştırılmış Sosyal Bilgiler Öğretimi [Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
Levent, F., & Baş, Ş. (2022). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Karakter Gelişimleri Ve Karakter Eğitimine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 23(4), 911-930.
Ocak, G., Yazıcı, S., Kısa, Y., & Dönmez, L. (2012). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Hikâyelerle İşlenen Sosyal Bilgiler Öğretimine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi (Manisa İl Merkezi Örneği). Afyon Kocatepe University Journal Of Social Sciences, 14(2).
Öner, G. (2022). Kapsayıcı Eğitim Yaklaşımıyla Sosyal Bilgiler Öğretimi: Bir Eylem Araştırması [Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi].
Özdiyar, Ö., Demirkaya, A. S., & Gürlen, E. (2022). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Eğitimine İlişkin Konu Alanı Uzmanlarının Görüş Ve Önerilerinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 23(4), 831-852.
Öztürk, S. A. (2020). Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Sosyal Bilgiler Alanında Yapılan Çalışmaların İncelenmesi. Journal Of Innovative Research İn Social Studies, 3(1), 70-89.
Pehlivan, H., & Demirel, Ö. (2022). Örnek Olay Ve Oyun Yoluyla Öğretimin Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrenme Düzeyine Etkisi. Trakya Eğitim Dergisi, 12(3), 1923-1932.
Sarılarhamamı, H., & Demirkaya, H. (2021). Özel Gereksinimli Öğrencilerin Eğitiminde Sosyal Bilgiler Dersinin Yeri Ve Önemi. International Journal Of Field Education, 7(1), 131-143.
Sever, I. (2021). Türkiye'de Sosyal Bilgiler Eğitimi Konusunda Yazılan Doktora Tezlerinin İncelenmesi: Bir İçerik Analizi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(32), 601-624.
Tay, B. A., & Çakmak, M. A. (2020). Bilsem'deki Özel Yetenekli Öğrencilerde Ve Örgün Eğitimdeki Öğrencilerde Bant Karikatürleriyle Desenlenmiş Örnek Olay Yönteminin Sosyal Bilgiler Dersinde Başarıya Etkisi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33).
Tay, B., & Tay, B. A. (2006). Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutumun Başarıya Etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 73-84.
Tosunoğlu, E. (2021). Özel Yetenekli Öğrencilerin Öğretiminde Dijital Tabanlı Uygulamalar: Son 10 Yılda Yapılan Araştırmalardaki Eğilimlerin İncelenmesi. Instructional Technology And Lifelong Learning, 2(1), 53-74.
Uzun, A. (2006). Üstün Veya Özel Yetenekli Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersine İlişkin Tutumları İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişki [Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
Vural, C. T. (2008). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Yaratıcı Düşünme: Yeni İlköğretim Programı Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kullanılan Etkinliklerin Yaratıcılığı Geliştirmesi Açısından Değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü].
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Ases Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
