Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tedavisinde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşlemleme Terapisinin (Emdr) Etkinliğine Yönelik Bir Derleme Çalışması
A Review Study on the Effectiveness of Eye Movement Desensitization and Reprocessing (Emdr) Therapy in the Treatment of Post-Traumatıc Stress Dısorder (Ptsd)
Özet Görüntüleme: 0
/ 
PDF İndirme: 0
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.18006663Özet
ÖzetTravma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), bireyin yaşamını tehdit eden ya da ruhsal bütünlüğünü derinden sarsan olaylar sonrasında gelişen, işlevselliği ciddi şekilde etkileyen bir ruhsal bozukluktur. Bu bozukluk, yalnızca bireyin iç dünyasında değil, aynı zamanda sosyal ilişkilerinde ve mesleki yaşamında da belirgin sorunlara yol açabilmektedir. TSSB’nin tedavisinde çeşitli psikoterapi yöntemleri kullanılmakta olup, son yıllarda dikkat çeken yaklaşımlardan biri de Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) terapisidir. EMDR, bireyin travmatik anılarına dair algılarını yeniden yapılandırarak semptomların hafiflemesini hedefleyen yapılandırılmış ve kanıta dayalı bir terapi biçimidir.
Bu derleme çalışmasında, EMDR'nin TSSB üzerindeki etkililiğini inceleyen randomize kontrollü araştırmalar ışığında yöntemin terapötik etkileri ele alınmıştır. Literatürde yer alan bulgular, EMDR’nin yalnızca semptomatik iyileşme değil, aynı zamanda duygusal düzenleme, işlevsellik kazanımı ve olumsuz inanç sistemlerinin dönüşümü açısından da etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Farklı yaş gruplarında ve çeşitli risk gruplarında yürütülen çalışmalarda, EMDR'nin psikolojik iyilik halini destekleyen çok yönlü bir müdahale olduğu vurgulanmaktadır.
EMDR’nin kısa süreli oluşu, yapılandırılmış protokollerle uygulanabilmesi ve farklı bağlamlara uyarlanabilirliği, bu yöntemin terapi sürecinde tercih edilmesini kolaylaştırmaktadır. Elde edilen bilimsel bulgular, EMDR’nin TSSB tedavisinde güvenilir, etkili ve sürdürülebilir bir seçenek olduğunu desteklemektedir. Bu derleme, klinik uygulamalar için yön gösterici olmayı ve gelecekteki araştırmalara sağlam bir temel sunmayı amaçlamaktadır.
Referanslar
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). American Psychiatric Publishing.
Bae, H., Kim, D., & Park, Y. C. (2008). Randomized controlled clinical trial of EMDR for chronic PTSD in Korean veterans. Psychiatry Investigation, 5(1), 11–18.
Bryant, R. A., Moulds, M. L., Guthrie, R. M., & Nixon, R. D. V. (2008). Imaginal exposure alone and imaginal exposure with cognitive restructuring in treatment of posttraumatic stress disorder. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 76(4), 695–703.
Diehle, J., de Roos, C., Boer, F., & Lindauer, R. J. L. (2015). A randomized controlled trial of EMDR and cognitive behavioral therapy in children with posttraumatic stress disorder. European Journal of Psychotraumatology, 6(1), 27180.
Ho, M. S. K., & Lee, T. M. C. (2012). Cognitive behaviour therapy and EMDR for post-traumatic stress disorder: A meta-analytic comparison. Clinical Psychology Review, 32(6), 446–457.
Matthijssen, S. J. M. A., Brouwers, L., van Roozendaal, L. W., van den Hout, M. A., & van den Berg, D. P. G. (2021). A randomized controlled trial of intensive EMDR therapy for PTSD: Impact on symptoms and working alliance. Journal of Anxiety Disorders, 83, 102453.
Moreno-Alcázar, A., Treen, D., Valiente-Gómez, A., Sio-Eroles, A., Pérez, V., Amann, B. L., & Radua, J. (2017). Efficacy of eye movement desensitization and reprocessing in children and adolescents with post-traumatic stress disorder: A meta-analysis of randomized controlled trials. Frontiers in Psychology, 8, 1750.
Nijdam, M. J., Gersons, B. P. R., Reitsma, J. B., de Jongh, A., & Olff, M. (2012). Brief eclectic psychotherapy v. EMDR therapy for post-traumatic stress disorder: A randomized controlled trial. Psychological Medicine, 42(5), 961–970.
Palmer, E., & Hall, J. (2024). EMDR therapy for postpartum PTSD: A randomized controlled trial examining symptom reduction and maternal functioning. Journal of Traumatic Stress, 37(1), 89–100.
Perkins, A., Ridgway, Z., & Whittington, R. (2023). Comparing prolonged exposure therapy and EMDR in military-related PTSD: A randomized controlled trial. Behaviour Research and Therapy, 161, 104171.
Spiegler, K. M., Aderka, I. M., & Hofmann, S. G. (2020). EMDR for children and adolescents with PTSD: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Anxiety Disorders, 74, 102267.
Valiente-Gómez, A., Moreno-Alcázar, A., Treen, D., Cedrón, C., Colom, F., Pérez, V., Amann, B. L., & Radua, J. (2020). EMDR beyond PTSD: A meta-analysis of randomized controlled trials. Frontiers in Psychology, 10, 3149.
van den Berg, D. P. G., de Bont, P. A. J. M., van der Vleugel, B. M., de Roos, C., de Jongh, A., van Minnen, A., & van der Gaag, M. (2015). Prolonged exposure vs. EMDR vs. waiting list for PTSD in patients with a psychotic disorder: A randomized clinical trial. JAMA Psychiatry, 72(3), 259–267.
Wittmann, L., Schlosser, L., Gann, P., & Schuster, V. (2023). The effects of EMDR on maladaptive core beliefs: A randomized trial in trauma survivors. Clinical Psychology & Psychotherapy, 30(2), 345–356.
Yunitri, N., Chuang, Y. C., & Liu, C. Y. (2020). The effectiveness of EMDR in reducing PTSD symptoms: A randomized controlled trial in Indonesian ex-combatants. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 12(8), 900–909.
Wenzlaff, F., Kröger, C., Zimmermann, J., & Ehring, T. (2024). Effectiveness of EMDR in indirectly traumatized interpreters working with refugees: A randomized controlled trial. Journal of Anxiety Disorders, 97, 102663.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Ases Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
