Özel Yetenekli Ortaöğretim Öğrencilerinin Birden Fazla Kuruma Devam Etme Noktasında Görüşleri
Opinions of Specially Talented High School Students on Attending More Than One Institution
Özet Görüntüleme: 1
/ 
PDF İndirme: 0
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.18006169Anahtar Kelimeler:
Özel yetenekli, Fen lisesi, BilsemÖzet
Bu çalışmanın amacı, Fen lisesi ve Bilim ve Sanat Merkezine (BİLSEM) devam eden özel yetenekli öğrencilerin birden fazla kuruma devam etmelerinin bu öğrenciler üzerindeki etkilerine genel bir bakıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olup, veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Fen Lisesine ve BİLSEM’e devam eden yirmi (20) özel yetenekli öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma grubunda yer alan öğrencilerin 5 tanesi ayrıca özel kurs/derse de devam etmektedir. Çalışmada veriler araştırmacı tarafından geliştirilen ve alanında uzman akademisyenlerin görüşleri alınarak uygulanan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin tamamı severek ve isteyerek gittikleri kurum olarak BİLSEM’i işaret etmişlerdir. Öğrencilerin büyük kısmı birden fazla kurumdan eğitim almanın avantajlarından söz ederken, dezavantajları arasında ise çoğunlukla yorucu oluşundan söz etmişlerdir. Bu kurumlar arasından tercih yapmaları gerektiğinde ise Fen lisesini tercih edeceklerini çünkü üniversite sınav sistemini (YKS) işaret ederek ancak Fen lisesinde aldıkları eğitimle istedikleri mesleğe ulaşabileceklerini belirtmişlerdir.
The purpose of this study is to take a general look at the effects of specially talented students
attending Science High School and Science and Art Center on these students if they attend more
than one institution. The study is a case study, one of the qualitative research methods, and the
data was analyzed using the content analysis method. The study group of the research consists
of twenty (20) specially talented students attending Science High School and BİLSEM in Iğdır
in the 2024-2025 academic year. 5 of the students in the study group also attend private
courses/lessons. In the study, the data were obtained with a semi-structured interview form
developed by the researcher and applied by taking the opinions of academicians who are experts
in the field. As a result of the research, all of the students pointed out BİLSEM as the institution
they attended willingly and with pleasure. While most of the students mentioned the advantages
of receiving education from more than one institution, they mostly mentioned that it was tiring
among the disadvantages. When they had to choose among these institutions, they stated that
they would choose the Science High School because they could only reach the profession they
wanted with the education they received in the Science High School, pointing to the university
examination system.
Referanslar
Altunel, M., & Göksal, K. (2022). Özel yetenekli bireylere uygulanan eğitim politikalarının paydaş görüşleri bağlamında değerlendirilmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori Ve Uygulama, 13(26), 353-385.
Ayas, B. (2010). Bilimsel Üretkenlik Testi’nin ilköğretim 6. sınıf düzeyinde psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir
Bahçeci, F., & Epçaçan, U. (2020). Özel yetenekli öğrenciler için bir bilmece: Birden fazla eğitim kurumunda olmak. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(17), 23-38.
Bedur, S., Bilgiç, N., & Taşlıdere, E. (2015). Özel (üstün) yetenekli öğrencilere sunulan destek eğitim hizmetlerinin değerlendirilmesi. HAYEF Journal of Education, 12(1), 159-175.
Bildiren, A. ve Türkkanı, B. (2013). Üstün yetenekli öğrencilerin perspektifinden Bilim ve Sanat Merkezleri’nin hoş ve hoş olmayan özellikleri ve değişiklik talepleri. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(2), Özel Sayı, 128-135.
Birol, D. Z. N., ve Yazıcı, D. D. H. (2011). Fen ve Sosyal Bilimler lisesi öğrencilerinde mükemmeliyetçilik, benlik saygısı ve liderlik özellikleri. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, (12), 113-122.
Bolat, H. (2023). Cumhuriyet dönemi kalkınma planlarında üstün zekalı ve yetenekli öğrencilere yönelik hedefler, politikalar ve uygulamalar. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(100. Yılında Cumhuriyet Özel Sayısı), 94-113.
Clark, B. (2015). Üstün zekâlı olarak büyümek, evde ve okulda çocukların potansiyellerini geliştirmek. (F. Kaya, Ü. Ogurlu, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Crowder, İ. G. (2011). Teachers' perceptions and practices of differentiated instruction at an innovative middle school for gifted and talented students. Doctor Of Philosophy, The University of Georgia, Athens.
Çelikten, Y. (2017). Gifted Childreen and BILSEM. Turkish Journal of Educational Studies, 4(3).
Çitil, M. ve Ataman, A. (2018). İlköğretim çağındaki üstün yetenekli öğrencilerin davranışsal özelliklerinin eğitim ortamlarına yansıması ve ortaya çıkabilecek sorunlar. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 185-231
Çitil, M. (2018). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitimi politikalarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, Özel Sayı 47(220), 143-172. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Davaslıgil, U., Aslan, E., ve Beşkardeş, Ü. (2000). Üstün ve özel yetenekli çocuklara ilişkin alt komisyonu. Yer aldığı eser S. Usta, M . R. Şirin (Hazırlayanlar), I. İstanbul Çocuk Kurultayı Projeler Ki- Aileleri ve Sorunları. Ankara: Eduser tabı (ss. 291-304). İstanbul: İstanbul Yayınları. Çocukları Vakfı Yayınları No.1.
David, H . (2019). Teaching mathematically gifted students in ısrael: the state of the art. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 7(1), 57-69. doi: 10.17478/jegys. 466451.
Davis, G.A. (2006). Gifted children and gifted education: A practical guide for teacher and parents. Scottsdale, AZ: Great Potential Press, Inc.
Deneyap Teknoloji Atölyeleri (t.y.). Erişim adresi: https://genclikhizmetleri.gov.tr/hizmetlerimiz/genclik-merkezleri/deneyap-atolyeleri
Dönmez, N. M. (2005). Üstün yeteneklilerin eğitimi ve Bilim Sanat Merkezleri. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 2(1-2), 84-89.
Epçaçan, U. ve Oral, B. (2019). Özel yetenekli öğrencilerin BİLSEM’deki öğretim uygulamalarına ilişkin görüşleri. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), 139-166.
Hays, P. A. (2004). Case study research. K. De Marrais & S. D. Lapan (Ed.), Foundations for (research: Methods of inquiryin education and the social sciences in (pp. 218-234). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Kaya, N. G., & Ataman, A. (2017). Effectiveness of teacher education program developed for teachers of gifted students. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 5(4), 1-30
Kaya, O. N., Doğan, A., & Öcal, E. (2008). Turkish elementary school students' images of scientists. Eurasian Journal of Educational Research, 8(32), 83-100.
Kaya, N. G., Mertol, H., Turhan, G., Araz, D., vd. (2022). Üstün yetenekli öğrencilerin eğitiminde farklılaştırma ve zenginleştirme uygulamalarına ilişkin yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (41), 102-114.
Koshy, V. (2002). Teaching gifted children 4-7: A guide for teachers. London: David Fulton Publishers
Köktürk, G. V., Üstüner, H., Yılmaz, A., ve Özdemir, İ.D. (2021), Özel yetenekliler ve toplum inşası. Turkish Academic Research Review, 6 (3), 827-862. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tarr/issue/64962/948243
MEB. (2010). Millî Eğitim Bakanlığı Fen Liseleri Yönetmeliği. Ankara.
MEB (2016). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi, Tebliğler Dergisi, 79 (2710), s. 449.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2016a). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/07031350_bilsem_yoner gesi.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2016b). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Üstün Zekâ, Özel Yetenek ve Kaynaştırma. http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/%C3%9Cst% C3%BCn%20Zek%C3%A2,%20%C3%96zel%20Yetenek%20ve%20Kayn a%C5%9Ft%C4%B1rma.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Üstün Zekâlılar ve Özel Yetenekliler. http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/%C3%9Cst%C3% BCn%20Zek%C3%A2l%C4%B1lar%20ve%20%C3%96zel%20Yeteneklil er.pdf
MEB. (2017). Bilim ve Sanat Merkezleri öğrenci tanılama kılavuzu 2017-2018. Ankara.
Montgomery, D. (2003). Gifted And Talented Children With Special Educational Needs: Double Exceptionality. David Fulton
Dönmez Baykoç, N. (2004). Üstün yetenekli çocuklar bildiriler kitabı (1. Baskı). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları (69-74).
Özbaş. M. (2013). Genel lise ve fen lisesi öğrencilerinin ortaöğretimde fırsat ve imkân eşitliğine yönelik algılarının incelenmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(10), 1-18.
Özdemir, Ö. (2010). Üstün Yetenekli Öğrencilerde Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Düzeyleri İlköğretim 6, 7, 8. Sınıf Örneği. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2018). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=24736&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
Pekdoğan, S., & Bozgün, K. (2017). Examination of postgraduate dissertations within the field of gifted education in Turkey: Content analysis study
Renzulli, J. S. (2012). Reexamining the role of gifted education and talent development for the 21st century: a four-part theoretical approach. Gifted Child Quarterly, 56(3) 150-159.
Sağlam, A. (2023). Özel Yetenekli Öğrencilerin Davranışsal Problemlerine Yönelik Müdahale Yöntemleri. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Özel Sayı 1, 1192-1206.
Sak, U., Bahadır Ayas, M., Bal Sezerel, B., Öpengin, E. N. Özdemir, N., & Demirel Gürbüz, Ş. (2015). Türkiye’de Üstün Yeteneklilerin Eğitiminin Eleştirel Bir Değerlendirmesi. Turkish Journal of Giftedness and Education 5(2), 110-132.
Sak, U. (2009). Üstün yetenekliler eğitim programları [Education programs for talented]. Ankara: Maya Akademi
Sak, U. (2011). An overview of the social validity of the Education Programs for Talented Students Model (EPTS). Education and Science, 36, 213-229.
Sak, U. (2013). Education programs for talented students model (EPTS) and its effectiveness on gifted students’ mathematical creativity. Education and Science, 38, 51-61.
Sak, U. (2021). Özel Yetenekli Öğrencilerin Sosyal Duygusal ve Akademik Gelişimi (1. baskı) Pegem Akademi Yayıncılık.
Sak, U. (2014). Yaratıcılık Gelişimi ve Geliştirilmesi. Ankara: Vize Yayıncılık
Schreglmann, S. (2016). Türkiye’de üstün yetenekli öğrenciler ile ilgili yapılan yükseköğretim tezlerinin içerik analizi (2010–2015). Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 14-26
Sezer, Ş. (2015). Üstün Yeteneklilerin Sınıf İçindeki Olumsuz Davranışları ve Yönetilmesine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 317-333.
Swift, K. M. (2009). The effect differentiated instruction in social studies has on student performance. Master of Science Degree in Education, University of WisconsinStout, Menomonie.
Türk, E. (2018). Fen lisesi öğrencileri üstün yetenekli mi? Üstün yeteneklilerin eğitiminde Fen liselerinin önemi. Milli Eğitim Dergisi, 47(1), 437-444.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK). (2004). Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikaları 2003-2023 Strateji Belgesi. https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/vizyon2023/Vizyon2023_St rateji_Belgesi.pdf
Yaman, Y., & Oğurlu, Ü. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerde beklenmedik düşük akademik başarı. HAYEF Journal of Education, 11(2), 1-21.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yin, R. (1984). Case study research: design and methods. (3. Basım). California: Sage Publications.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Ases Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
